Tin tức sức khỏe,
thông báo về DYM

Thực trạng viêm gan B – C tại Việt Nam

Viêm gan B và viêm gan C là bệnh lý do virus tấn công gan, gây tổn thương tế bào gan, có thể dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan. Điều nguy hiểm là bệnh diễn biến âm thầm trong nhiều năm mà không có triệu chứng rõ rệt.

Theo số liệu của Bộ Y tế(1), tại Việt Nam có khoảng 6,5 triệu người nhiễm viêm gan B và gần 900.000 người nhiễm viêm gan C. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến 80.000 ca xơ gan, ung thư gan và 40.000 ca tử vong hằng năm.

Việt Nam cũng nằm trong 10 quốc gia có số người nhiễm viêm gan B, C cao nhất thế giới, vì vậy các chuyên gia y tế gọi đây là “sát thủ thầm lặng” cần được sàng lọc, phát hiện và điều trị sớm(2).

Những con đường lây truyền chính

Virus viêm gan B, C có thể lây qua nhiều đường, phổ biến nhất là qua máu và dịch cơ thể. Một số con đường thường gặp bao gồm:

• Qua đường máu: truyền máu, dùng chung kim tiêm, dụng cụ y tế hoặc làm thủ thuật không vô khuẩn.

• Quan hệ tình dục không an toàn: có thể lây truyền qua tinh dịch hoặc dịch âm đạo khi có tổn thương niêm mạc.

• Từ mẹ sang con: nếu mẹ mang HBsAg dương tính và trẻ không được tiêm phòng đầy đủ sau sinh.

• Dùng chung đồ cá nhân: dao cạo, bàn chải đánh răng, dụng cụ làm móng có dính máu.

• Làm móng, xăm mình, đi spa: nếu dụng cụ không được tiệt trùng đúng chuẩn.

Đặc biệt, virus viêm gan B có thể tồn tại ngoài cơ thể đến 7 ngày và vẫn có khả năng lây nhiễm.

ĐỐI TƯỢNG NGUY CAO NHIỄM VIÊM GAN B & C

Những đối tượng dưới đây có nguy cơ cao:

• Người thường xuyên làm móng, xăm mình, spa ở nơi không đảm bảo tiệt trùng.

• Người quan hệ tình dục không an toàn, có nhiều bạn tình.

• Người thường xuyên uống rượu bia khiến gan suy yếu.

• Người dùng chung dao cạo, bàn chải đánh răng hoặc đồ dùng cá nhân khác.

• Trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm viêm gan B nếu không được tiêm phòng ngay sau sinh.

(*) Tìm hiểu thêm:

• CÁC GÓI KHÁM TẠI PHÒNG KHÁM DYM

• NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ JPETS – KIỂM TRA LAO TRƯỚC KHI NHẬP CẢNH NHẬT BẢN

• ĐAU RĂNG: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU CẢNH BÁO VÀ GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

TRIỆU CHỨNG & NGUY CƠ BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM GAN

Giai đoạn cấp tính:

• Phần lớn người bệnh không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy dễ bị bỏ sót.

• Một số ít có thể gặp biểu hiện mơ hồ như mệt nhẹ, sốt thoáng qua, chán ăn hoặc khó chịu vùng bụng.

Giai đoạn mãn tính:

Xuất hiện các dấu hiệu rõ hơn:

• Vàng da, vàng mắt, mệt mỏi kéo dài.

• Nước tiểu sẫm màu, kèm chán ăn, buồn nôn.

• Đau tức hạ sườn phải, gan bắt đầu to khi thăm khám.

Giai đoạn tiến triển và biến chứng:

Virus tiếp tục gây tổn thương gan, dẫn đến:

• Xơ gan: mô gan bị thay thế bởi sẹo xơ, gan mất chức năng.

• Suy gan: cơ thể xuất hiện phù, báng bụng, rối loạn đông máu.

• Ung thư gan nguyên phát: biến chứng nguy hiểm nhất, là nguyên nhân tử vong hàng đầu tại Việt Nam(3).

Cách phòng ngừa viêm gan B – C

Bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa viêm gan B, C bằng những thói quen đơn giản:

• Tiêm vắc xin viêm gan B đầy đủ, đặc biệt trong 24 giờ đầu đối với trẻ sơ sinh.

• Khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm HBsAg, anti-HCV để tầm soát sớm.

• Hạn chế bia rượu, giữ lối sống lành mạnh, ăn uống khoa học để bảo vệ gan.

• Đảm bảo dụng cụ y tế, spa, làm đẹp được vô khuẩn.

• Quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung kim tiêm hay đồ cá nhân dính máu.

(*) Cần phải thực hiện phòng ngừa nghiêm túc đối với viêm gan C vì không có vaccine đặc trị.

Nguồn tham khảo:

• (1): Tổ chức Y tế thế giới (2024), "Hội thảo quốc tế"

• (2) Bộ Y Tế (2024), "Tăng cường sàng lọc, chẩn đoán và điều trị viêm gan B,C tại tuyến y tế cơ sở"

• (3): Bộ Y Tế (2019), "Phát hiện sớm để điều trị viêm gan B và C hiệu quả"