Tin tức sức khỏe,
thông báo về DYM

Huyết áp thấp, hay còn gọi là tụt huyết áp, là tình trạng khi áp lực máu trong động mạch giảm xuống dưới mức bình thường. Huyết áp được đo bằng hai chỉ số: huyết áp tâm thu (áp lực trong động mạch khi tim co bóp) và huyết áp tâm trương (áp lực khi tim nghỉ ngơi giữa các nhịp đập). Huyết áp thấp được chẩn đoán khi chỉ số huyết áp dưới 90/60 mmHg.

Nhiều người có huyết áp thấp tự nhiên và không gặp phải triệu chứng gì, một số khác có thể trải qua các vấn đề nghiêm trọng, bao gồm chóng mặt, ngất xỉu và thậm chí sốc nguy hiểm tính mạng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị để bạn có thể hiểu rõ hơn về tình trạng này.

Triệu chứng của huyết áp thấp

Huyết áp thấp có thể không gây triệu chứng gì trong nhiều trường hợp, ví dụ như khi bạn có cơ địa huyết áp thấp. Tuy nhiên, khi huyết áp giảm quá thấp hoặc giảm đột ngột, các triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm:

• Chóng mặt hoặc hoa mắt: Đây là một trong những dấu hiệu phổ biến nhất, thường xảy ra khi bạn đứng dậy quá nhanh từ tư thế ngồi hoặc nằm.
• Ngất xỉu: Hạ huyết áp nghiêm trọng có thể khiến não không nhận đủ máu, dẫn đến ngất xỉu.
• Mờ mắt: Lưu lượng máu không đủ đến mắt có thể gây ra hiện tượng này.
• Mệt mỏi: Thiếu máu và oxy đến các cơ quan trong cơ thể có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức.
• Buồn nôn và ói mửa: Một số người có thể trải qua các vấn đề về tiêu hóa.
• Tim đập nhanh: Cơ thể phản ứng bằng cách tăng nhịp tim để cố gắng bơm máu nhiều hơn.
• Da lạnh và ẩm: Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang cố gắng điều chỉnh nhiệt độ và lưu lượng máu. Ngoài ra, trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, huyết áp thấp có thể dẫn đến sốc, tình trạng này đi kèm với các triệu chứng như da xanh tím, khó thở, và mạch yếu. Đây là tình trạng cấp cứu y tế cần được điều trị ngay lập tức.

Nguyên nhân gây huyết áp thấp

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến huyết áp thấp xuất phát từ lối sống, tình trạng sức khỏe, hoặc là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

• Mất nước: Khi cơ thể mất quá nhiều nước do tiêu chảy, nôn mửa, hoặc hoạt động thể chất cường độ cao mà không bổ sung nước, huyết áp có thể giảm.
• Chế độ ăn thiếu dưỡng chất: Thiếu vitamin B12, folate, hoặc sắt có thể gây thiếu máu, dẫn đến huyết áp thấp.
• Phản ứng dị ứng: Các phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ có thể gây giãn mạch, làm giảm huyết áp đột ngột.
• Suy tim: Khi tim không bơm đủ máu, huyết áp sẽ giảm.
• Rối loạn nội tiết: Bệnh tuyến giáp, suy thượng thận, hoặc hạ đường huyết có thể ảnh hưởng đến mức huyết áp.
• Hạ huyết áp tư thế đứng: Đây là tình trạng xảy ra khi bạn đứng dậy đột ngột từ tư thế ngồi hoặc nằm, thường gặp ở người cao tuổi.
• Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc trị tăng huyết áp, hoặc thuốc chống trầm cảm có thể gây tác dụng phụ làm giảm huyết áp. Ngoài ra, phụ nữ mang thai thường có xu hướng bị huyết áp thấp do hệ thống tuần hoàn thay đổi để đáp ứng nhu cầu của thai nhi.

Phương pháp chẩn đoán huyết áp thấp

Việc chẩn đoán huyết áp thấp không chỉ dựa vào chỉ số huyết áp mà còn dựa vào triệu chứng và nguyên nhân tiềm ẩn. Bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp sau để chẩn đoán:

• Đo huyết áp: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này giúp xác định tụt huyết áp do các vấn đề như thiếu máu hoặc rối loạn nội tiết.
• Điện tâm đồ (ECG): Để kiểm tra các bất thường trong nhịp tim hoặc cấu trúc tim. Nghiệm pháp bàn nghiêng: Phương pháp này giúp xác định hạ huyết áp tư thế đứng.

Điều trị huyết áp thấp

Mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng và xử lý nguyên nhân nền. Dưới đây là một số biện pháp điều trị phổ biến:

Thay đổi lối sống:

• Uống đủ nước mỗi ngày, đặc biệt khi thời tiết nóng hoặc sau khi vận động mạnh.
• Ăn đủ dinh dưỡng, bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết.
• Tránh thay đổi tư thế đột ngột, như đứng dậy quá nhanh.

Sử dụng thuốc:

• Điều chỉnh liều lượng thuốc đang dùng nếu chúng là nguyên nhân gây huyết áp thấp.
• Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê các loại thuốc làm tăng huyết áp hoặc giúp cải thiện tuần hoàn.

Phương pháp hỗ trợ:

• Truyền dịch qua tĩnh mạch trong trường hợp mất nước nghiêm trọng.
• Sử dụng vớ y khoa để giúp tuần hoàn máu tốt hơn.
• Nếu huyết áp thấp là do các bệnh lý mạn tính như tiểu đường hoặc bệnh tim, việc kiểm soát tốt các bệnh nền này sẽ là yếu tố then chốt.

Phòng ngừa huyết áp thấp

Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh. Bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giảm nguy cơ hạ huyết áp:

• Giữ thói quen uống đủ nước: Đặc biệt quan trọng khi bạn bị ốm hoặc vận động mạnh.
• Chế độ ăn uống cân bằng: Đảm bảo bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến huyết áp.
• Vận động hợp lý: Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện tuần hoàn máu mà không gây áp lực quá mức lên cơ thể.
• Tránh sử dụng rượu bia: Đây là tác nhân có thể làm giảm huyết áp.

Kết luận

Huyết áp thấp là một tình trạng khá phổ biến và không phải lúc nào cũng gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng như chóng mặt, mờ mắt, hoặc ngất xỉu, điều quan trọng là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị và phát hiện sớm nhờ khám sức khỏe định kỳ hằng năm tại DYM sẽ giúp bạn sống khỏe mạnh và quản lý huyết áp một cách hiệu quả.

Theo TS.BS Võ Việt Hản