Tin tức sức khỏe,
thông báo về DYM

Nhịp tim nhanh là tình trạng nhịp tim ở trạng thái nghỉ ngơi vượt quá 100 nhịp mỗi phút. Tình trạng này có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ căng thẳng, lo lắng đến các vấn đề nghiêm trọng như bệnh tim. Việc nhận biết và hiểu rõ về nhịp tim nhanh là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

1. Các loại nhịp tim nhanh

Nhịp tim nhanh được chia thành ba loại chính, dựa trên nguồn gốc và cơ chế gây ra:

Nhịp nhanh xoang:

Đây là tình trạng khi nút xoang, bộ phận điều hòa nhịp tim tự nhiên của tim, phát tín hiệu nhanh hơn bình thường, dẫn đến nhịp tim tăng cao.

Nguyên nhân thường gặp bao gồm:

• Hoạt động thể chất: Khi tập luyện hoặc vận động mạnh, nhịp tim tăng để cung cấp đủ oxy cho cơ thể.
• Căng thẳng và lo lắng: Tình trạng tâm lý căng thẳng kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tăng nhịp tim.
• Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng cao có thể làm tăng nhịp tim.
• Thiếu máu: Khi cơ thể thiếu hồng cầu, tim phải đập nhanh hơn để cung cấp đủ oxy.

**Nhịp nhanh trên thất (SVT): **

Xảy ra khi có các tín hiệu điện bất thường từ tâm nhĩ (buồng trên của tim), làm tim đập nhanh đột ngột. SVT thường xuất hiện và biến mất một cách đột ngột, có thể kéo dài từ vài giây đến vài giờ.

Nguyên nhân có thể bao gồm:

• Hội chứng Wolff-Parkinson-White: Một rối loạn bẩm sinh với đường dẫn truyền điện phụ trong tim.
• Sử dụng chất kích thích: cà phê, thuốc lá hoặc ma túy có thể kích thích tim đập nhanh.
• Bệnh tim mạch: Những người có tiền sử bệnh tim có nguy cơ cao mắc SVT.

Nhịp nhanh thất (VT):

Là tình trạng nhịp tim nhanh bắt nguồn từ tâm thất (buồng dưới của tim). VT là một tình trạng nghiêm trọng, có thể dẫn đến ngừng tim nếu không được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân thường liên quan đến:

Bệnh mạch vành: Sự tắc nghẽn động mạch vành làm giảm lưu lượng máu đến cơ tim. Sẹo cơ tim: Do nhồi máu cơ tim trước đó, tạo ra các vùng mô sẹo trong tim. Rối loạn điện giải: Mất cân bằng các chất điện giải như kali, magiê có thể gây VT.

2. Triệu chứng của nhịp tim nhanh

Nhiều người có thể không nhận ra mình bị nhịp tim nhanh, đặc biệt nếu không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, khi triệu chứng xuất hiện, chúng có thể bao gồm:

• Cảm giác tim đập nhanh hoặc rung: Nhận thấy tim đập mạnh, nhanh hoặc không đều.
• Chóng mặt hoặc hoa mắt: Do lưu lượng máu đến não giảm.
• Khó thở: Cảm giác hụt hơi, đặc biệt khi hoạt động.
• Đau ngực: Cảm giác đau hoặc tức ngực.
• Ngất xỉu: Trong trường hợp nghiêm trọng, thiếu máu đến não có thể gây ngất.

3. Nguyên nhân gây nhịp tim nhanh

• Nhịp tim nhanh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
• Bệnh tim mạch: Như bệnh mạch vành, suy tim hoặc các rối loạn van tim.
• Căng thẳng và lo lắng: Tình trạng tâm lý ảnh hưởng đến hệ thần kinh và nhịp tim.
• Sử dụng chất kích thích: cà phê, thuốc lá, rượu và ma túy.
• Rối loạn điện giải: Mất cân bằng các chất như kali, natri, canxi và magiê.
• Bệnh lý khác: Như cường giáp, thiếu máu hoặc sốt cao.

4.Chẩn đoán nhịp tim nhanh

Để chẩn đoán nhịp tim nhanh, bác sĩ có thể thực hiện các phương pháp sau:

• Điện tâm đồ (ECG): Ghi lại hoạt động điện của tim để xác định loại nhịp tim nhanh.
• Holter ECG: Thiết bị đeo trong 24-48 giờ để theo dõi nhịp tim liên tục.
• Siêu âm tim: Đánh giá cấu trúc và chức năng của tim.
• Xét nghiệm máu: Kiểm tra các rối loạn điện giải hoặc hormone tuyến giáp.

5. Điều trị nhịp tim nhanh

Phương pháp điều trị nhịp tim nhanh sẽ được điều chỉnh dựa trên loại nhịp tim nhanh, nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:

1. Thay đổi lối sống

• Một số trường hợp nhịp tim nhanh có thể được cải thiện thông qua việc thay đổi thói quen sống, bao gồm:
• Hạn chế chất kích thích: Giảm tiêu thụ cà phê, thuốc lá và rượu. Những chất này có thể làm tăng nhịp tim.
• Kiểm soát căng thẳng: Áp dụng các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền định hoặc hít thở sâu.
• Tăng cường hoạt động thể chất: Tham gia các hoạt động thể dục như đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu kali như chuối, khoai lang, và hạn chế muối.

2. Sử dụng thuốc

Nếu thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát nhịp tim, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp điều chỉnh nhịp tim:

• Thuốc chẹn beta: Giúp làm giảm nhịp tim bằng cách làm chậm tín hiệu từ nút xoang.
• Thuốc chẹn kênh canxi: Giúp giãn mạch máu và giảm nhịp tim.
• Thuốc chống loạn nhịp: Được sử dụng để kiểm soát nhịp tim bất thường.

3. Các thủ thuật y tế

Trong trường hợp nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với thuốc, các thủ thuật y tế có thể được áp dụng:

• Sốc điện tim (Cardioversion): Một thủ thuật sử dụng dòng điện nhỏ để đặt lại nhịp tim về mức bình thường. Thủ thuật này thường được sử dụng trong các trường hợp cấp cứu nhịp nhanh trên thất hoặc nhịp nhanh thất.
• Cắt đốt điện tim (Catheter ablation): Một phương pháp xâm lấn tối thiểu, trong đó bác sĩ sử dụng năng lượng nhiệt hoặc lạnh để phá hủy các mô tim bất thường gây nhịp tim nhanh.
• Cấy máy tạo nhịp tim (Pacemaker): Thiết bị này giúp điều chỉnh nhịp tim nếu nó trở nên quá nhanh hoặc không đều.
• Máy khử rung tim cấy ghép (ICD): Được sử dụng trong các trường hợp nguy cơ cao bị ngừng tim, thiết bị này sẽ phát dòng điện để khôi phục nhịp tim bình thường khi phát hiện nhịp nhanh thất.

4. Điều trị nguyên nhân cơ bản

Nếu nhịp tim nhanh do một bệnh lý tiềm ẩn, điều trị bệnh lý đó là yếu tố quan trọng để kiểm soát tình trạng.

Ví dụ:

• Điều trị cường giáp: Sử dụng thuốc kháng giáp hoặc phẫu thuật tuyến giáp nếu cần.
• Bổ sung điện giải: Trong trường hợp mất cân bằng điện giải, bổ sung kali hoặc magiê có thể giúp cải thiện tình trạng.
• Điều trị thiếu máu: Bổ sung sắt hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống để tăng lượng hồng cầu.

6. Khi nào cần đến bác sĩ?

Nếu bạn cảm thấy tim đập nhanh bất thường hoặc xuất hiện các triệu chứng như chóng mặt, đau ngực, khó thở hoặc ngất xỉu, hãy tìm đến bác sĩ ngay lập tức.

7. Phòng ngừa nhịp tim nhanh

Phòng ngừa nhịp tim nhanh không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

Duy trì lối sống lành mạnh:

Tập thể dục đều đặn và duy trì cân nặng hợp lý. Ăn uống cân đối, tránh thực phẩm chế biến sẵn và nhiều đường.

Hạn chế các yếu tố kích thích:

Giảm tiêu thụ cà phê, rượu và ngừng sử dụng thuốc lá. Tránh sử dụng các chất kích thích như ma túy.

Quản lý căng thẳng:

Sử dụng các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc liệu pháp tâm lý để kiểm soát căng thẳng. Ngủ đủ giấc và tránh làm việc quá sức.

Theo dõi sức khỏe định kỳ:

Đo nhịp tim thường xuyên, đặc biệt nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch. Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tim mạch.

8. Kết luận

Nhịp tim nhanh là một tình trạng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe tim mạch hiệu quả hơn. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và khám sức khỏe định kỳ hằng năm tại DYM để đảm bảo một trái tim khỏe mạnh và cuộc sống tràn đầy năng lượng.

Theo TS.BS Võ Việt Hản