Viêm gan virus – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm gan loại A

Vi rút viêm gan A (HAV) lây lan thông qua việc hấp thụ thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bẩn, hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm. Hầu hết các trường hợp nhiễm viêm gan loại A đều hồi phục hoàn toàn và có thể miễn dịch suốt đời, nhưng một số trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.

Nguyên nhân

Viêm gan loại A là sự viêm nhiễm của gan do vi rút viêm gan loại A (HAV) gây ra. Nó được cho là lây lan theo các con đường sau:

Ăn thức ăn mà người nhiễm viêm gan đã chạm vào sau khi sử dụng nhà vệ sinh mà không rửa tay đúng cách.
Uống nước bị nhiễm bẩn.
Ăn thức ăn được rửa bằng nước nhiễm bẩn.
Ăn sống các loại hải sản được đánh bắt từ vùng nước bị ô nhiễm bởi nước thải.
Tiếp xúc mật thiết với người bị nhiễm (kể cả khi không có triệu chứng).
Quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh.

Triệu chứng

Thời gian ủ bệnh của viêm gan loại A thường là từ 14 đến 28 ngày. Triệu chứng đa dạng, bao gồm sốt, mệt mỏi, tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, nước tiểu đậm màu, và da và mắt bị vàng. Không phải tất cả những người nhiễm bệnh đều có triệu chứng trên. Người lớn thường có triệu chứng rõ ràng hơn so với trẻ em. Mức độ nghiêm trọng và tỉ lệ tử vong của bệnh cao hơn ở người cao tuổi. Trẻ em dưới 6 tuổi thường không có triệu chứng rõ ràng, chỉ có khoảng 10% phát ban vàng. Viêm gan loại A có thể tái phát dẫu đã hồi phục.

Chẩn đoán

Xác định kháng thể IgM cụ thể cho vi rút viêm gan loại A bằng xét nghiệm máu hoặc xác định axit ribonucleic (RNA) của vi rút viêm gan loại A bằng phương pháp RT-PCR.

Phòng ngừa

Tiêm chủng vắc xin viêm gan loại A để phòng ngừa. Phòng khám DYM cung cấp vắc xin viêm gan loại A cho trẻ em và vắc xin kết hợp loại AB cho mọi độ tuổi.

Điều trị

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho viêm gan loại A. Triệu chứng thường dần giảm sau khi nhiễm bệnh, và có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Đôi khi, người cao tuổi hoặc có bệnh gan mãn tính có thể mắc phải suy gan cấp. Khi suy gan cấp xảy ra, cần phải nhập viện để quan sát và điều trị, và có thể cần phải phẫu thuật cấy gan.

Viêm gan B

Viêm gan B là một bệnh nhiễm virus gây tổn thương gan, có thể dẫn đến bệnh cấp tính hoặc mạn tính. Phương pháp lây truyền phổ biến nhất của virus này là qua việc lây nhiễm từ mẹ sang con trong quá trình sinh đẻ hoặc ở tuổi thơ, cũng như qua quan hệ tình dục hoặc tiếp xúc với máu, dịch cơ thể khác, tiêm chích không an toàn, sử dụng chung các vật dụng dụng với người nhiễm bệnh. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vào năm 2019, khoảng 296 triệu người mắc bệnh viêm gan B mạn tính, và mỗi năm có khoảng 1,5 triệu người mới bị nhiễm. Năm 2019, viêm gan B đã gây ra khoảng 820,000 ca tử vong, với nguyên nhân chính là xơ gan và ung thư gan (ung thư gan nguyên phát). Viêm gan B có thể được ngăn ngừa bằng cách tiêm phòng bằng vắc xin an toàn và hiệu quả. Khoảng 5-10% số bệnh nhân mắc viêm gan B trở thành viêm gan B mạn tính. Khi trở thành mạn tính, có thể gây xơ gan và ung thư gan.

Nguyên nhân

Do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Lây nhiễm thông qua tiêm chích hoặc truyền máu; sinh đẻ; tiếp xúc với nước bọt, nước mắt, sữa mẹ, nước tiểu, dịch âm đạo, tinh dịch của người nhiễm; và quan hệ tình dục với người nhiễm. Ngay cả khi không có triệu chứng, người nhiễm virus vẫn có thể lây nhiễm cho người khác.

Triệu chứng

Triệu chứng trong giai đoạn cấp tính tương tự như viêm gan A, nhưng thường đi kèm với tình trạng mẩn đỏ kèm đau khớp và ngứa.

Chẩn đoán

Có thể chẩn đoán bằng xét nghiệm HBsAg (antigen viêm gan B).

Phòng ngừa

Có thể ngăn ngừa viêm gan B bằng cách tiêm phòng tại các phòng khám hoặc bệnh viện.

Điều trị

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho viêm gan B cấp tính. Trong trường hợp viêm gan B cấp tính nặng, có thể sử dụng thuốc chống virus hoặc cần phải cấy gan. Đối với viêm gan B mạn tính, cũng sử dụng thuốc chống virus và cấy gan.

Virus Viêm gan C

Viêm gan C là một bệnh nhiễm virus ảnh hưởng đến gan do virus C viêm gan (HCV) gây ra. Trong một số trường hợp, viêm gan C là một bệnh ngắn hạn, hơn một nữa bệnh nhân còn lại thuộc nhóm bệnh mãn tính. Viêm gan C mạn tính có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan, thậm chí đe dọa tính mạng. Người mắc viêm gan C mạn tính thường không có triệu chứng và không cảm thấy bệnh. Khi các triệu chứng xuất hiện, thường là dấu hiệu của một bệnh gan tiến triển. Viêm gan C phần lớn có thể chữa khỏi sau 8-12 tuần điều trị, vì vậy việc kiểm tra viêm gan C là rất quan trọng.

Nguyên nhân

Hiện tại, viêm gan C được lây truyền thông qua tiếp xúc với máu của người nhiễm, thông qua kim tiêm hoặc các vật dụng khác từ người bệnh.

Triệu chứng

Hầu hết không có triệu chứng rõ ràng. Đôi khi sẽ có các triệu chứng giống với nhiều bệnh khác như chán ăn, mệt mỏi trong người.

Chẩn đoán

Để chẩn đoán nhiễm HCV, sử dụng xét nghiệm kháng thể HCV, và nếu kháng thể là dương tính/phản ứng, cần thực hiện xét nghiệm RNA HCV.

Phòng ngừa

Không có vắc xin phòng ngừa viêm gan C. Cách tốt nhất để ngăn chặn viêm gan C là tránh các hành vi có thể lây nhiễm bệnh, đặc biệt là tiêm chích ma túy.