2024.12.27

Tăng men gan là gì? Cách điều trị tăng men gan

Men gan, gồm alanine transaminase (ALT) và aspartate transaminase (AST), là các enzyme giúp gan thực hiện chức năng chuyển hóa và giải độc. Khi tế bào gan bị tổn thương, các enzyme này sẽ được giải phóng vào máu, dẫn đến chỉ số men gan tăng cao.

Tăng men gan là gì?

Men gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng và thải độc tố. Khi xét nghiệm máu, bác sĩ thường kiểm tra chỉ số ALT và AST. Nếu các chỉ số này cao hơn giới hạn bình thường, đây có thể là dấu hiệu tổn thương gan.

Mức bình thường của men gan dao động trong khoảng:

• ALT: 7-56 U/L
• AST: 10-40 U/L

Tăng men gan thường không phải là bệnh lý độc lập mà là biểu hiện của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng men gan, bao gồm:

Bệnh lý gan

• Viêm gan: Các loại viêm gan do virus (A, B, C,…) hoặc do rượu bia đều có thể làm tăng men gan.
• Gan nhiễm mỡ: Đây là tình trạng mỡ tích tụ trong gan, thường liên quan đến béo phì hoặc tiểu đường.
• Xơ gan: Tổn thương lâu dài ở gan dẫn đến hình thành mô sẹo, gây tăng men gan

Tác động của thuốc và chất độc

• Một số loại thuốc như acetaminophen, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), hoặc thuốc giảm cholesterol có thể gây tổn thương gan.
• Rượu bia hoặc tiếp xúc với các hóa chất độc hại cũng là nguyên nhân phổ biến.

Nhiễm trùng và bệnh lý khác

• Nhiễm trùng như sốt rét, sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng đến gan.
• Bệnh tự miễn, ví dụ như viêm gan tự miễn, làm hệ miễn dịch tấn công gan.

Lối sống và chế độ ăn uống

• Ăn uống không lành mạnh, ít vận động hoặc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa đường, chất béo có thể gây gan nhiễm mỡ và tăng men gan.
  

Triệu chứng

Tăng men gan thường không gây triệu chứng rõ ràng, nhưng trong một số trường hợp, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như:

• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân.
• Vàng da, vàng mắt: Do gan không chuyển hóa được bilirubin.
• Đau bụng, đặc biệt ở vùng gan: Đau âm ỉ hoặc khó chịu ở vùng hạ sườn phải.
• Buồn nôn và chán ăn: Liên quan đến sự suy giảm chức năng tiêu hóa của gan.
• Nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu: Đây cũng là dấu hiệu cảnh báo gan gặp vấn đề.

Nếu bạn gặp các triệu chứng trên kèm chỉ số men gan tăng cao, cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.

Chẩn đoán

• Để xác định nguyên nhân gây tăng men gan, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm và kiểm tra sau:
• Hỏi tiền sử bệnh và thói quen sống: Bác sĩ sẽ hỏi về việc sử dụng rượu bia, thuốc men, hoặc tiền sử gia đình liên quan đến bệnh gan.
• Xét nghiệm máu: Đo chỉ số ALT, AST và các chỉ số liên quan khác như bilirubin, albumin.
• Siêu âm hoặc CT scan: Để kiểm tra kích thước và cấu trúc gan.

Điều trị 

Điều trị tăng men gan phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Thay đổi lối sống

• Hạn chế rượu bia: Rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan.
• Chế độ ăn lành mạnh: Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và giảm tiêu thụ đường, chất béo bão hòa.
• Tập thể dục thường xuyên: Giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Điều trị bệnh lý nền

• Viêm gan do virus có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus.
• Gan nhiễm mỡ cần được kiểm soát thông qua giảm cân và thay đổi chế độ ăn uống.
• Xơ gan hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác cần được theo dõi và điều trị chuyên sâu.

Ngưng sử dụng thuốc độc gan

• Nếu thuốc là nguyên nhân gây tăng men gan, bác sĩ có thể đổi hoặc ngừng thuốc.

Phòng ngừa tăng men gan

Để bảo vệ gan và ngăn ngừa tình trạng tăng men gan, bạn nên:

• Kiểm soát cân nặng: Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
• Tiêm phòng viêm gan: Tiêm vắc-xin phòng viêm gan A và B để giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại: Sử dụng khẩu trang, găng tay khi làm việc trong môi trường có hóa chất.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Xét nghiệm máu và kiểm tra gan định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề.
  

Kết luận

Tăng men gan là dấu hiệu cảnh báo quan trọng cho sức khỏe của bạn. Mặc dù nhiều trường hợp có thể được kiểm soát bằng thay đổi lối sống và điều trị thích hợp, việc phát hiện sớm là yếu tố then chốt để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Hãy luôn lắng nghe cơ thể, duy trì lối sống lành mạnh và tìm đến bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường. Một lá gan khỏe mạnh là nền tảng quan trọng để bạn có một cuộc sống chất lượng.